Gmina Rydzyna nabyła spadek z dobrodziejstwem inwentarza

Pod koniec grudnia ub.r. Gmina otrzymała prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego w Lesznie stwierdzające nabycie przez Gminę Rydzyna spadku z dobrodziejstwem inwentarza po zmarłym mieszkańcu Gminy. Nabycie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza,  że spadkobierca (w tym przypadku Gmina Rydzyna) ponosi odpowiedzialność za ewentualne długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w spisie inwentarza stanu czynnego spadku.

Burmistrz Miasta i Gminy działając w imieniu Gminy wystąpił do właściwego miejscowo Sądu Rejonowego o sporządzenie spisu inwentarza, celem ustalenia zakresu praw i obowiązków wynikających z nabytego spadku. Do Gminy zgłaszają się wierzyciele zmarłego, jednakże na obecnym etapie postępowania trudno określić, czy Gmina Rydzyna będzie ponosić odpowiedzialność majątkową, a jeżeli tak to w jakim zakresie. Tak więc bez ustalenia rzetelnego spisu inwentarza nie sposób przyjąć realizację jakichkolwiek zobowiązań.

Zasadnicze znaczenie w tej sytuacji ma fakt, iż ograniczenie odpowiedzialności gminy do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku jest ograniczeniem jedynie co do wysokości, jednakże Gmina odpowiadać będzie więc docelowo, jako dłużnik osobisty, całym swoim majątkiem, nie zaś tylko ze składników majątku odziedziczonego. Dopuszczalne jest więc w toku ewentualnej egzekucji komorniczej skierowanej przeciwko gminie m.in. zajęcie jej rachunku bankowego, co stawiać ją może w trudnej sytuacji wobec konieczności realizacji zadań publicznych. Obecnie prowadzone są analizy, w których bierze udział radca prawny gminy oraz zewnętrzna kancelaria prawna specjalizująca się w prawie spadkowym, które mając na celu wypracowanie rozwiązań niwelujących ewentualne negatywne skutki zaistniałej sytuacji.

W tym miejscu należy podkreślić, że sytuacja w jakiej znalazła się gmina jest zgodna z obowiązującym w Polsce prawem, Art. 935 § 3 kodeksu cywilnego stanowi iż „w braku małżonka spadkodawcy i krewnych powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu”. Obecne przepisy polskiego kodeksu cywilnego są wyjątkowo niekorzystne dla gmin, powodują bowiem, iż te obligatoryjnie nabywają spadki – niejednokrotnie składające się wyłącznie z długów – przy czym jednocześnie odpowiadają za długi spadkowe całym swoim majątkiem.